بسیاری از ما زمانی که نام الماس را می‌شنویم، یاد یک شی درخشان و بی‌رنگ می‌افتیم که زیبایی بی‌نظیری دارد. شکی در درخشانی و بی‌نظیری الماس نیست؛ اما در رابطه با بی‌رنگی الماس باید نکته‌ای را خاطرنشان کنیم. آن هم این است که الماس‌ها به رنگ‌های مختلف در طبیعت وجود دارند. از رنگ‌های کاملا شفاف گرفته تا تقریبا سیاه و طیف‌های مختلف رنگین کمان. در واقع انواع رنگ مختلف الماس یکی از معیارهای اصلی تعیین کیفیت این شی به حساب می‌آید. بنابراین هر چه الماس بی‌رنگ‌تر باشد، ارزشمندتر است. انواع رنگ مختلف الماس و با ارزش‌ترین آن را با حروف لاتین نمایش می‌دهند.
به این صورت که درجه رنگ الماس‌های درخشان و استثنایی که بسیار ارزشمند هستند، با حروف انگلیسی D،E وF معرفی میشوند. درجه رنگ حروف G و L نشان از کم‌ارزش‌تربودن این سنگ‌های قیمتی نسبت به درجه قبل است. دسته‌بندی‌هایی که با حروف M تا Z مشخص میشوند نیز الماس‌های رنگ‌شده یا رنگی طبیعی هستند. با این حال ممکن است درجه‌بندی رنگ‌های الماس به‌قدری نامحسوس باشد که با چشم غیر مسلح شما یا بررسی توسط یک فرد نابلد نیز قابل تشخیص نباشد. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این نوشته از گالری روبی انواع رنگ مختلف الماس و با ارزش‌ترین آن را به شما معرفی کنیم تا مبادا هنگام خرید سرتان کلاه بروید. پس تا انتهای این نوشته همراهمان باشید.
نگاهی کوتاه به الماس و نحوه‌ی شکل‌گیری آن
الماس، این شی درخشان و دلفریب در اصل یک کریستال شفاف است که از کربن خالص تشکیل شده و سخت‌ترین ماده طبیعی روی کره زمین به حساب می‌آید. الماس‌ها در اعماق زمین و تحت فشار توسط گدازه‌های کیمبرلیت و لمپروت ناشی از آتشفشان‌ها به‌وجود می‌آیند. این ماده به دلیل سختی، سطح بالای پراکندگی و انتشار نوری جذابی که دارد، قرن‌هاست به‌عنوان یک سنگ جواهر باارزش شناخته می‌شود. در نتیجه هرچه مقدار درونگیرها و اینکلوژن‌های الماس کمتر و سنگ شفاف‌تر باشد، قیمت آن نیز بیشتر می‌شود. از دیگر ویژگی‌های الماس‌ها می‌توان به هادی یا رسانای حرارتی‌بودنشان اشاره کرد. یعنی گرما را به‌راحتی از خود عبور می‌دهند. رایج‌ترین تراش‌های سنگ الماس شامل برش‌های گرد، زمرد، مارکیز، پرنسس، آشر، بیضی، کوسن یا کاشن، رادیانت یا درخشان، گلابی و قلبی میشوند.
کیفیت انواع الماس نیز بر اساس 4 معیار اندازه‌گیری می‌شود:
- قیراط : اندازه الماس
- رنگ: رنگ الماس‌ها از شفاف تا زرد مایل به قهوه‌ای متغیر است. با این حساب، هرچه سنگ الماس بی‌رنگ‌تر باشد، در بازار ارزشمندتر است.
- شفافیت: تعداد عیوب داخل الماس نیز در کیفیت آن موثر است. به این صورت که رتبه شفافیت الماس از بی‌عیب و نقص تا درجه ۳ که ناقص است، متغیر خواهد بود.
- برش: شکل ظاهری الماس
معرفی انواع الماس و ویژگی‌های آن
در حال حاضر می‌توان الماس‌ها را در دو دسته قرار داد؛ دسته اول، الماس‌های نو هستند که از معدن استخراج میشوند. این الماس‌ها بعد از آن که برش خوردند، وارد بازار میشوند تا به دست مشتریان خود برسند. دسته دوم، الماس‌های بازیافتی هستند که یک بار استفاده شده و دوباره وارد بازار میشوند. درواقع همان الماس‌های دست دوم که صاحبانشان برای سود بیشتر آنها را فروخته‌اند. همان طور که کمی پیش‌تر نیز به این موضوع اشاره کردیم، الماس‌ها رنگ‌های گوناگونی دارند که از جمله معیارهای ارزش‌گذاری این ماده به حساب می‌آیند. ما در ادامه نوشته به معرفی انواع رنگ های مختلف الماس می‌پردازیم و شما را با درجه‌بندی و ارزش هر یک آشنا میکنیم.
معرفی انواع رنگ‌های الماس
درجه‌بندی رنگ الماس یکی از حساس‌ترین امور در حوزه طلا و جواهر است. تا حدی که اغلب با چشم غیر مسلح شما یا بررسی توسط یک فرد نابلد قابل تشخیص نیست. درجه رنگ درخشان‌ترین و خاص‌ترین نوع الماس‌ها با حروف انگلیسی D، E و F مشخص میشوند. این الماس‌ها بی‌رنگ و استثنایی هستند و تعداد محدودی از آنها در طبیعت یافت می‌شود. به همین دلیل بسیار باارزش و قیمتی هستند. در درجه بعدی، الماس‌های قیمتی و باارزشی وجود دارند که با حروف G و L نیز نشان داده میشوند. این الماس‌ها نسبت به سنگ‌های قیمتی درجه قبل از ارزش کمتری برخوردارند. الماس‌های رنگ‌شده یا رنگی نیز در دسته بعدی قرار می‌گیرند که درجه رنگ آنها با حروف M تا Z مشخص می‌شود. در ادامه نوشته هر یک از درجه رنگ‌ها را به صورت کامل به شما توضیح می‌دهیم.
درجه رنگ D
بالاترین درجه رنگ الماس با حرف D نشان داده می‌شود. این درجه الماس تقریبا هیچ رنگی ندارد و برای انواع حلقه ازدواج زنانه از جنس پلاتین یا طلای سفید گزینه ایده‌ئالی است. زیرا طلای زرد زیبایی بی‌رنگ الماس را به‌خوبی نشان نمی‌دهند. الماس‌هایی با درجه رنگ D گرانترین نوع این سنگ زینتی محسوب میشوند و با قیمت‌های قابل توجهی نسبت به دیگر درجه‌های رنگ معامله میشوند. درواقع می‌توان گفت که الماس درجه D جزو نادرترین و گرانترین نمونه در بازار هستند.
درجه رنگ E
الماس با درجه رنگ Eتقریبا مشابه الماس درجه D است. به این صورت که در اغلب اوقات یک جواهرشناس حرفه‌ای برای تشخیص تفاوت رنگ بین الماس D و E باید از ابزارهای مخصوصی برای بزرگ‌نمایی و مستر استون استفاده کنند. اگرچه قیمت الماس با درجه رنگ E از الماس درجه D کمتر است؛ اما باز هم در دسته گران‌‌قیمت‌ترین سنگ‌های تزئینی قرار می‌گیرد. این دسته از رنگ الماس نیز برای انواع حلقه ازدواج مردانه و زنانه سفید یا پلاتین مناسب است.
درجه رنگ F
درجه رنگ الماس F نیز تا حدودی مشابه الماس‌های درجه D و E است و تقریبا هیچ رنگ قابل مشاهده‌ای ندارد. بنابراین برای تشخیص آن از دو درجه دیگر باید یک متخصص اظهار نظر کند. این درجه رنگ الماس نیز گران‌قیمت است و برای داشتن آن باید بهای زیادی را پرداخت.
درجه رنگ G
درجه رنگ الماس G در دسته دوم قرار دارد و بالاترین و بهترین گرید در محدوده «نزدیک به بی‌رنگ» در مقیاس گواهینامه GIA محسوب می‌شود. این درجه رنگ الماس در نگاه اول با چشم غیرمسلح بی‌رنگ است و تقریبا هیچ رنگی از خود نشان نمی‌دهد؛ اما در حقیقت دارای مقداری تن رنگی است که با ابزارهای مخصوص قابل دیدن است. به دلیل شباهت‌های زیاد این الماس با الماس‌های D وF ، باید روی طلای سفید یا پلاتین سوار شوند تا با اثرات انعکاس رنگ زرد یا رزگلد، جلوه زیباتر و خاص‌تری داشته باشند.
درجه رنگ H
درجه رنگ الماس H در نگاه اول با چشم غیر مسلح بی‌رنگ به نظر می‌رسد؛ اما زیر نور روشن و با بزرگ‌نمایی رنگ مایه زرد کمرنگ آن دیده می‌شود. الماس‌هایی با رنگ H نسبت به الماس‌هایG کمی ارزانتر و تا حدودی مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند. به همین دلیل تعداد آن در زیورآلات موجود در بازار بیشتر از موارد قبلی است.
درجه رنگ I
اگر به دنبال الماسی هستید که ترکیبی عالی از ظاهر تقریبا بی‌رنگ و قیمتی مناسب باشند، بهترین گزینه درجه رنگ الماس I است. الماس درجه I تن رنگ زرد ناچیزی دارند که معمولا فقط در کنار الماس‌هایی با درجه رنگ بالاتر نمایان می‌شود. این درجه الماس با یک تراش گرد برلیانی در کنار انواع طلای سفید، زرد و رزگلد بسیار زیبا و فوق‌العاده به نظر می‌رسد. به همین دلیل انتخاب بسیاری از خانم‌ها در انگشتر طلا در طرح و سایزهای مختلف، الماس با درجه رنگ انگشتر طلا در طرح و سایزهای مختلف، الماس با درجه رنگ I است.
درجه رنگ J
درجه رنگ الماس J معمولا با چشم غیر مسلح، بی‌رنگ به نظر می‌رسد؛ اما این الماس نیز رنگ زرد مایلی دارد که به‌راحتی زیر نورهای روشن قوی و بزرگ‌نمایی دیده می‌شود. به همین دلیل اگر می‌خواهید با صرف هزینه‌ای معقول زیورآلاتی زیبا داشته باشید، سراغ آن دسته از جواهراتی بروید که این درجه رنگ الماس را دارند و با تراش‌های گرد برلیانی روی پلاتین یا طلای سفید (سولیتر) سوار شده‌اند. زیرا تراش الماس گرد در پنهان‌سازی رنگ عالی عمل می‌کند.
درجه رنگ K
درجه بعدی رنگ الماس K است که در مقیاس رنگ الماس GIA به عنوان «تن رنگ ضعیف» یا”faint tint” شناخته می‌شود. در این درجه‌بندی الماس‌ها دارای سایه رنگ ناچیز زردی هستند که حتی با چشم غیرمسلح نیز دیده می‌شود. اگر بخواهید از لحاظ قیمتی این درجه رنگ الماس را با دیگر الماس‌ها مقایسه کنید، باید بدانید که به طور قابل توجهی کمتر از محدوده G تا J است. بنابراین با انتخاب یک پایه انگشتر طلای زرد همراه یک الماس گرد با تراش برلیانی رنگ K می‌توانید زیبایی منحصربه‌فردی در ظاهر خود ایجاد کنید. به طور کلی درجه رنگ الماس K با طلاهای زرد و رزگلد به‌مراتب زیباتر و جذاب‌تر از طلای سفید و پلاتین است.
درجه رنگ L
اگر به‌دنبال الماسی با سایه زردرنگ هستید تا آن را با طلای زرد یا رزگلد مزین کنید، ما به شما درجه رنگ الماس L را پیشنهاد می‌دهیم. این رنگ الماس در شرایط نور طبیعی با چشم غیرمسلح دیده می‌شود و بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر از محدوده G تا J است. بنابراین اگر قصد دارید یا بودجه‌ای معقول الماسی زیبا و خاص داشته باشید، درجه رنگ L بهترین انتخاب است. فقط فراموش نکنید این نوع الماس را در تراش گرد استفاده کنید و سراغ طلاهای سفید یا پلاتین هم نروید تا جلوه الماستان کمتر نشود.
درجه رنگ M
درجه رنگ الماس M معمولا زرد مشخصی است که با چشم غیرمسلح نیز دیده می‌شود. الماس درجه M کمترین درجه رنگی را دارد و در گوشواره طلا زنانه زرد و رزگلد بسیار زیبا و گرم به‌نظر می‌رسد. چراکه رنگ این درجه الماس به‌راحتی دیده می‌شود؛ به همین دلیل طلاهای گرم انتخاب بسیار مناسب‌تری نسبت به طلای سفید یا پلاتین برای این درجه رنگ الماس هستند.
درجه رنگ N-R
الماس درجه رنگ N تا R معمولا رنگ زرد مایل به قهوه‌ای دارند که با چشم غیرمسلح به‌راحتی دیده می‌شود. قیمت این دسته از الماس‌ها نسبت به الماس‌هایی با سایه رنگ کمرنگ یا نزدیک به آن بسیار کمتر است. به همین دلیل انتخاب بسیار مناسبی برای آن دسته افرادی است که قصد دارند با هزینه معقول، جواهراتی زیبا داشته باشند.
درجه رنگ S-Z
درجه آخر رنگ الماس متعلق به محدوده S-Z است. این دسته از الماس‌ها، رنگ زرد مایل به قهوه‌ای دارند که کمی کدر است و به‌راحتی دیده می‌شود. به همین دلیل بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند سراغ این دسته از درجه الماس نروند و هزینه مشابه را برای الماس‌های باکیفیت‌تر بپردازند.
الماس فانتزی
در مقابل الماس‌های بدون رنگ، دسته دیگری از الماس‌های رنگ‌شده وجود دارند که بر حسب شدت رنگ خود درجه‌بندی میشوند. رنگ‌های زرد، قهوه‌ای (شامپاینی و کنیاکی)، آبی، سبز و صورتی جزو رایج‌ترین رنگ الماس در بازار هستند. این دسته از الماس‌ها که به دلیل رنگ متفاوتشان در بازار محبوبیت زیادی دارند، الماس فانتزی نامیده میشوند. الماس‌های فانتزی از نظر قیمت گاهی می‌توانند به پای الماس‌های سفید استثنایی هم برسند. در ادامه مقیاس درجه‌بندی رنگ الماس های فانتزی را بیان میکنیم:
- (Faint) ضعیف یا کمرنگ
- (Very Light) خیلی روشن
- (Light) روشن
- (Fancy Light) روشن فانتزی
- (Fancy) فانتزی
- (Fancy Intense) شدید فانتزی
- (Fancy Vivid, Fancy Deep or Fancy Dark) فانتزی واضح و عمیق یا تیره فانتزی
الماس رنگین کمان
یکی دیگر از انواع رنگ الماس که در بازار بسیار محبوب است و رواج دارد، الماس رنگین کمان است. الماس رنگین کمان نام تجاری خاصی است که برای روتیل مصنوعی یا دی اکسید تیتانیوم استفاده می‌شود. روتیل مصنوعی نوعی محرک الماس است که در سال ۱۹۴۸ معرفی شد و برخی خواص زمین‌شناسی نزدیک به الماس‌های طبیعی را دارد. روتیل مصنوعی با داشتن ضریب شکست بالای ۲.۸ و پراکندگی ۰.۳۳ که هر دو بالاتر از سنجه‌های الماس هستند، درخشندگی کمتری نسبت به الماس دارد. یعنی هنگام برش هماهنند الماس درخشان و براق به‌نظر نمی‌رسد؛ اما این به معنی عدم زیبایی روتیل نیست و رنگ‌های منشوری مصنوعی روتیل مانند عقیق چشم‌نوازی می‌کنند.
روتیل مصنوعی حدود ۷ سال در بازار عرضه می‌شد و نام‌های زیبایی ازجمله «الماس رنگین کمان» را به آن نسبت می‌دادند. در واقع این اسامی برتری الماس رنگین کمان نسبت به الماس طبیعی را از جنبه‌های مختلف تلقی می‌کرد؛ مانند درخشش خاصش که از لحاظ قیمتی به ازای هر قیراط با الماس‌های استثنایی در رقابت بود. البته امروزه بنا به دلایل مختلفی از محبوبیت الماس رنگین کمان کاسته شده است. دلایلی مانند کاربردی‌نبودن آن برای نصب به عنوان سنگ بر روی حلقه و دستبند طلا که برای بسیاری از افراد اهمیت زیادی دارد. همچنین الماس رنگین کمان شکننده و نرم است و با درجه سختی کم یعنی ۶ در مقیاس سختی موس قرار می‌گیرد؛ به همین دلیل در برابر سایش مقاومت زیادی ندارد و برای استفاده به عنوان سنگ حلقه مناسب نیست. رنگ زرد مسلم و همیشگی این الماس نیز از دیگر دلایل کمترشدن محبوبیت آن است. چراکه اصلاح رنگ آن برای سازندگان سختی‌های زیادی به همراه دارد.
مطلب قیراط چیست را در مجله روبی مطالعه کنید.
الماس سیاه
الماس سیاه یکی دیگر از سنگ‌های قیمتی موجود در بازار است که مانند الماس سفید از کربن خالص تشکیل شده است. با این تفاوت که ساختار کریستالین یا شکل بلور آن نسبت به همتای سفیدش متفاوت است. از آنجایی که الماس سفید ساختار بلور منظمی دارد، می‌تواند نور را شکست یا انکسار دهد و درخشندگی و تلالو خیره‌‌کننده‌ای داشته باشد؛ اما ساختار لوریب الماس سیاه در هم فشرده و جمع‌تر است و نور را به خود جذب می‌کند. درنتیجه الماس سیاه مانند الماس سفید برق نمی‌زند و درخشش خاصی ندارد. به همین دلیل عموما الماس سیاه را برش نمی‌زنند تا درخشندگی داشته باشد. رنگ الماس سیاه سبب شده است که مانند الماس‌های فانتزی نام کربنادو (Carbonado) را برای آن برگزیدند. با وجود تشابه سنگ الماس سیاه با الماس سفید یا الماس‌های رنگی، آنچنان پرطرفدار و خواستنی نیستند.
الماس خونین
برخی از افراد بعد از شنیدن نام الماس خونین به یاد الماس‌های درخشان و آتشین می‌افتند؛ اما در واقعیت چنین چیزی نیست و در پس این نام‌گذاری یک داستان دردناک و غم‌انگیز پنهان است. الماس خونین یک عبارت استعاری برای توصیف سنگ‌های الماسی است که از مناطق جنگ‌زده‌ای مانند سیرا لئون استخراج میشوند. برای استخراج این سنگ جواهرهای قیمتی و ارزشمند کودکان، زنان و مردان زیادی با اجبار به کار گماشته میشوند. در نهایت نیز این الماس‌ها مخفیانه به فروش می‌رسند و از درآمد آن برای تامین بودجه شورشیان یا عملیات نظامی ارتش‌های مهاجم استفاده می‌شود. الماس سرخ، الماس داغ، الماس جنگی و الماس مبارزه از دیگر نام‌هایی است که به الماس خونین نسبت می‌دهند. تمام این نام‌ها و اصطلاحات برای جلب توجه مشتریان به اثرات منفی اقتصادی و اجتماعی تجارت الماس در برخی کشورهای جنگ‌زده و محروم به کار می‌روند. کار اجباری، رشوه‌خواری، قاچاق انسان و کالا، توقیف سازنده قانونی، شکنجه و قتل ازجمله شرارت‌های جدی اجتماعی تجارت این‌گونه الماس‌هاست.
کدام رنگ الماس با ارزش‌تر است
رنگ الماس درجه D بالاترین کیفیت برای یک الماس است و می‌توان آن را «بهترین رنگ» برای یک الماس نامید. با این حال نمی‌توان به‌سادگی از کنار این موضوع گذشت. شفافیت الماس به خلوص و نداشتن نقص برمی‌گردد؛ درنتیجه باید هنگام تعیین کیفیت الماس، نواقص و عیوبی که در دل آن است نیز در نظر گرفته شود. در واقع مواد خارجی موجود در سنگ الماس یا عدم خلوص آن مشکل‌ساز است؛ چراکه بر توانایی نور در عبور از الماس اختلال ایجاد می‌کند. همین موضوع سبب می‌شود که الماس درخشندگی کمتری داشته باشد و از ارزش آن نیز کاسته شود.
رتبه‌بندی وضوح الماس در مقیاس بین‌المللی نیز به تعداد ناخالصی‌های موجود، اندازه و محل آنها در الماس بستگی دارد. دامنه رتبه‌بندی وضوح رنگ الماس از «بی‌عیب و نقص» که نشان‌دهنده پاک‌بودن الماس از هر گونه ناخالصی است، شروع می‌شود و تا سطح ۳ یا ناخالص نیز تغییر می‌کند. به این معنا که شما می‌توانید رد سطح آخر با چشم غیرمسلح نیز ناخالصی‌های درون سنگ الماس را ببینید.
سنگ کوبیک زیرکونیا چیست و چه تفاوتی با الماس دارد؟
سنگ کوبیک یا زیرکونیوم مکعبی پرداخته‌‍شده، یک سنگ بسیار شبیه الماس است که جایگزینی مناسب برای این سنگ قیمتی به شمار می‌رود. بسیاری از جواهرسازان با استفاده از زیرکونیای مکعب می‌توانند جواهراتی شبیه الماس با تنوع رنگ مختلف بسازند و در انواع زیورآلات به‌کار ببرند. توجه داشته باشید که کوبیک‌زیرکونیا با زیرکونیوم مکعب تفاوت دارد. به این صورت که زیرکونیوم دارای یک عنصر شیمیایی متفاوت است و رنگ سفید نقره‌ای دارد. شکل پودری این عنصر با استفاده از سایر عناصر در ایجاد زیرکونیای مکعب به کار می‌رود. از آن طرف زیرکونیا مکعبی را داریم که برخلاف ظاهر بسیار مشابهش با الماس و ویژگی‌های مشترکشان، تفاوت‌های زیادی با این سنگ قیمتی دارد. این شباهت به‌قدری است که بسیاری از افراد نمی‌توانند به تفاوت میان الماس و زیرکونیای مکعب پی ببرند؛ مگر آن که آموزش دیده باشند یا از ابزار خاصی استفاده کنند. در واقع می‌توان گفت که زیرکونیای مکعبی، یکی از جواهرات ارزان‌قیمت و ساخت انسان در کارخانه است و زمانی استفاده می‌شود که الماس به‌عنوان یک ماده طبیعی بسیار گران باشد. همین موضوع سبب شده است که بسیاری از افراد هنگام خرید به الماس اصل یا تقلبی بودن شک کنند و تمام دقتشان را به خرج دهند.
گروه جواهری طلای تایلان
با مدیریت :علی اکبری در زاهدان
دفتر مرکزی سفارشات :
پاسخگویی از 9 تا 18 عصر
شعبه اصلی: بازار بزرگ طلا زاهدان
طالقانی 47
شعبه 2: پاساژبهشتی
شعبه 3 :بازار بزرگ طلا طالقانی 40
شماره تماس:
05423658-09156545656-09365487898
